Tentoonstelling
DOWN TO EARTH: WATERSCHOOL M4H+
In de WATERSCHOOL M4H+: een werktentoonstelling in de eigen studio van Makkink en Bey, aangevuld met vijf installaties op vijf verschillende buitenlocaties in de voormalige stadshaven M4H, te bezoeken van 9 juni t/m 30 juli 2021.
WATERSCHOOL M4H+ is de volgende stap in de ontwikkeling van De Waterschool, een langlopend onderzoeksproject van Studio Makkink & Bey (SMB), dat ook onderdeel was van de vorige biennale, THE MISSING LINK. Begonnen de curatoren, Rianne Makkink en Jurgen Bey, in 2018 met de verkenning van M4H als een vanuit de wateropgave opgebouwd lerend productielandschap, nu, twee jaar later, presenteren ze de resultaten van hun onderzoek.
Tickets
Wil je tentoonstelling bijwonen? Koop nu je ticket.
WATERSCHOOL M4H+: de werktentoonstelling
In de werkruimte van Studio Makkink & Bey, aan de westrand van M4H, wordt een werktentoonstelling ingericht die in beeld brengt hoe een nieuw woon- en werkmilieu eruit kan zien als er gedacht wordt vanuit 6.300 toekomstige bewoners en hun grondstoffengebruik.
Aan de buitenzijde van het langgerekte gebouw en in de tentoonstelling zijn getekende toekomstscenario’s te zien waarin tevens bestaande projecten van ontwerpers, kunstenaars en architecten zijn opgenomen. Ze verbeelden een nieuwe verhouding tussen alle levende organismen, inclusief alle bewoners, in een wijk waarin energie, waterhuishouding en voedsel centraal staan. Deze getekende voedsel-, materiaal-, energie- en woon-werklandschappen laten zien hoe M4H (her)ontwikkeld kan worden. Zo ontstaat als het ware een cultureel raamwerk dat kan dienen als aanvulling op en dat gevoed wordt door de door het IABR–Atelier Rotterdam geformuleerde guiding principles van het door havenbedrijf en gemeente goedgekeurde Ruimtelijk Raamwerk voor de ontwikkeling van M4H.
De werktentoonstelling zal zich verder ontwikkelen naarmate er meer informatie wordt opgehaald in het gebied. Zo komen, gaandeweg de tentoonstelling, alle onderwerpen en resultaten van het ontwerpend onderzoek naar de grondstoffen die kunnen dienen als (bouw)materialen of voedsel met een verantwoorde relatie tot het watergebruik, aan bod.
WATERSCHOOL M4H+: Vijf interventies in de openbare ruimte
De WATERSCHOOL M4H+ onderzoekt hoe een reeks nieuwe grondstoffen en hulpbronnen aan een duurzame samenleving kunnen bijdragen, en daarmee ook aan de functie van het gebied als lerend productielandschap. Welke nieuwe vormen van voedselproductie zijn bijvoorbeeld interessant en (hoe) kunnen die in M4H een plek krijgen? Welke rol kan voedsel en materiaalproductie überhaupt spelen in wat in de toekomst een robuust woon-werkgebied moet zijn?
Met (dier)soorten als insecten kan de waterintensiteit van de vleesproductie op de proef gesteld worden. Insecten kunnen dienen als een alternatieve eiwitbron die veel minder water nodig heeft dan de productie van koeien-, varkens- of kippenvlees. Ook eendenkroos, zeewier, hout of fungi zijn potentieel een nieuwe voedsel- en materialenbron met een kleinere water-footprint dan die van de huidige voedselproductie, maar vereisen nieuwe vormen van (stads)landbouw, architectuur en energievoorziening. Kunnen we de benodigde energie misschien uit het water halen, bijvoorbeeld met aquathermie? En welke rol kan de bestaande havenarchitectuur spelen bij deze nieuwe vormen van stadsontwikkeling?
Op vijf verschillende plots, buitenlocaties in M4H, gebied worden de verhalen over, het onderzoek naar en de impact van nieuwe hulpbronnen verbeeld in ruimtelijke installaties. Elke installatie heeft een eigen onderwerp en materiaal, het verhaal waarover onderdeel wordt van het verhaal over hoe hier in de toekomst geleefd en gewerkt kan worden. Door middel van een QR-code heeft de bezoeker toegang tot een webapplicatie waarin de pioniers in het gebied worden voorgesteld, de reeds aanwezige makers en ondernemers én de toekomstige bewoners. In 3D-tekeningen wordt verbeeld hoe de toekomstige woon-werkomgeving eruit kan zien als er wordt ingezet op houtbouw.
Bij elk van de vijf installaties wordt aan de hand van het grondoppervlak de hoeveelheid water getoond die een gemiddelde Rotterdammer per jaar direct, d.w.z. voor eigen dagelijks gebruik, verbruikt: 119 liter per dag. Om daarin te kunnen voorzien met regenwater heeft die Rotterdammer ongeveer 60 vierkante meter ruimte nodig met een hoogte van 72 centimeter, 43.435 liter voor een heel jaar.
Daarnaast wordt getoond welke impact producten als voedsel en kleding op ieders waterverbruik hebben en wat dat voor het waterverbruik wereldwijd betekent. Want als consument verbruikt de gemiddelde Rotterdammer indirect nog eens zo’n 4.000 liter water per dag – 1,45 miljoen liter per jaar. Daarmee zijn de producten die we kopen verantwoordelijk voor 99 procent van ons waterverbruik. Merendeels importeren we die. 95 procent van onze watervoetafdruk laten we dan ook achter in het buitenland en bijna altijd in gebieden waar de wateromstandigheden heel wat slechter zijn dan bij ons. Doel van de WATERSCHOOL is dan ook om door middel van de installaties en in workshops en debatten ons bewustzijn van onze enorme water-footprint en wat we daaraan kunnen doen, te vergroten, en de resultaten steeds terug te laten komen in de centrale Werktentoonstelling.